نشریه خصوصی مهدی جمالیان

اخبار - مقالات - نظرات - دانستنیها - مطالب علمی کاربردی

نشریه خصوصی مهدی جمالیان

اخبار - مقالات - نظرات - دانستنیها - مطالب علمی کاربردی

ماهیت زمان در هاله ای از ابهام

با این که دنیای متمدن عملا ً با همین دو عدد روزگار می گذراند، از نظر علمی آنها معنی مهمی ندارند بجز این که مشخص می کنند زمین از آخرین باری که فردی به ساعتش نگاهی انداخته است چقدر دورِ محورش چرخیده است!
گذشت زمان احساسی است که از آغاز پیدایش جزئی از وجود ما بوده و با آگاهی از این که همه ما قطعاً روزی به لحظه مرگ می رسیم قوت گرفته است. همچنین مفهوم فضا را ذاتاً از دریچه چشمانمان، وقتی خیلی ساده به اطرافمان می نگریم، درک می کنیم.
البته ماهیت و منشأ آنها، به ویژه ماهیت زمان، هرگز به دقت تعیین نشده است. به نظر دِموکریتوس، فیلسوف بزرگ یونانی (۳۷۰-۴۶۰ پ.م) «زمان و فضا قراردادی هستند» . نظر او به خوبی نشان دهندهِ تعاریف ساده اِنگارانه فلا سفه و متفکران دوران باستان از مفهوم زمان و فضاست. البته حدود ۱۷۰۰ سال پیش آگوستین فیلسوف مشهور آن زمان تفکری را دربارهِ ماهیت زمان و فضا ارائه کرد که در زمان خودش بسیار پیشرفته و منحصر به فرد محسوب می شد.
نظر مشهور او این بود که «آنها زاده هستی و کیهانند که با آن به وجود آمده اند و پایه های دائمی از ابدیت نیستند.» این دقیقاً همان چیزی است که آلبرت اینشتین در نظریه نسبیت عام بر پایهِ روابط ریاضی نتیجه گرفت؛ زمانی که در سال ۱۹۱۵فضا- زمان را به صورت موجودیتی واحد تعریف کرد که در حضور جرم انحِنا پیدا می کند و اثری را خلق می کند که ما به نام گرانش می شناسیم.
ماهیت زمان برای یک فرد عامی ممکن است به سادگی در «به طول انجامیدن یک واقعه» خلا صه شود. اما فیزیکدانان واقعاً از ارائه حتی یک تعریف علمی از زمان درمانده اند. بنابراین زمان در ارتباط با برخی از پُردردسرترین سؤالات فیزیک، مثلا ً این که روابط علیت و همچنین فلسفه چیستند، یا این که چرا ما گذشته را به خاطر می آوریم اما آینده را خیر، در هاله ای از ابهام پوشیده شده است.
برخی نظریه پردازان بر این باورند که این عدم قطعیت باید تغییر کند. درست همچون صد سال پیش دیدگاه جدیدی نسبت به زمان فراتر از تعاریفش در نظریه های نسبیت لازم است تا برخی مسائل مشکل آفرین حل نشده را - همچون این که در لحظه آغاز عالم چه اتفاقی افتاد؟ در مرکز یک سیاهچاله چه رخ می دهد؟ یا چطور می توان نظریه نسبیت و فیزیک کوانتوم را یک جا در «نظریه همه چیز» (نظریه وحدت میدان) جمع کرد؟ حل کند.
صد سال پیش هم لازم بود که اینشتین تعریف تازه ای از زمان در نظریه نسبیت خاص خود مطرح کند تا بتواند رفتارهای غیرنسبیتی نور را با رفتارهای نسبیتی مشاهده شده تطبیق دهد، همچنین باید تعریف تازه ای از فضا- زمان در نظریه نسبیت عام خود ارائه می داد تا ماهیت گرانش را توضیح دهد. بنابراین برخی نظریه پردازان براین باورند که مفهوم اینشتینی فضا- زمان بیشتر به یک تخمین می ماند که باید با مفهومی بنیادی تر که هنوز کشف نشده است جایگزین شود.
نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد